Çocuklarda Çoklu Sistemik İnflamatuar Sendrom (MIS-C), kalp, akciğerler, böbrekler, beyin, cilt, gözler veya gastrointestinal organlar dahil olmak üzere farklı vücut bölümlerinin iltihaplanabileceği bir durumdur. Yetişkinlerdeki bu sendrom ise MIS-A olarak yanımlanır.
“MIS-C, vücudunuzun bağışıklık sisteminin bir tür aşırı hıza geçtiği, enfeksiyon sonrası inflamatuar bir durumdur
Bu ciddi komplikasyon, ilk enfeksiyondan haftalar hatta aylar sonra ortaya çıkabilir.
Ne kadar sık görülür?
JAMA’da yayımlanan araştırmada 1.000.000 COVID vakası başına 316 MIS-C vakası görüldüğü tespit edilmiştir.
MIS-C ciddi, hatta ölümcül olabilir, ancak bu durumla teşhis edilen çocukların çoğu tıbbi bakımla iyileşti. %63’ü yoğun bakıma yatıyor ve %60’ı 2-7 gün arası hastanede yatıyor. Ölüm oranı %1.8
MIS-C belirtileri şunlar:
- Ateş (24 saatten uzun sürer)
- Karın ağrısı
- Kanlı gözler
- Göğüste sıkışma/ağrı
- İshal
- Ekstra yorgun hissetmek
- Baş ağrısı
- Düşük kan basıncı
- Boyun ağrısı
- Döküntü
- Kusma
Acil tıbbi yardım istemeniz gereken belirtiler :
- Nefes almada zorluk
- Göğüste kalıcı ağrı veya baskı
- Yeni başlayan konfüzyon (zihin bulanıklığı, sersemlik)
- Uyanamama veya uyanık kalamama
- Cilt tonuna bağlı olarak soluk, gri veya mavi renkli cilt, dudaklar veya tırnak yatakları
Multisistemik inflamatuar sendrom olarak adlandırılan bu tabloda çocuklarda ateş, kardiyak tutulum ve döküntü en sık görülen bulgulardır
Lancet Child & Adolescent Health dergisi , Nisan ve Eylül 2020 arasında MIS-C ile hastaneye yatırılan 46 çocuk üzerinde MIS-C’nin uzun vadeli sağlık etkilerine bakan bir çalışma yayınladı. Çocukların hepsinde sistemik inflamasyon vardı; çoğunda ayrıca gastrointestinal, kalp ve böbrek fonksiyonu ve pıhtı oluşumu ile ilgili sorunlar vardı. Çocuklar hastaneden taburcu edildikten altı ay sonra, bu sorunların çoğu, çoğu vakada kalıcı organ hasarı olmaksızın çözüldü. Çocukların yaklaşık üçte biri kas zayıflığı, yorgunluk ve zihinsel sağlık sorunları yaşamaya devam etti. Ancak çalışma, bu etkilerin özellikle MIS-C’ye mi yoksa hastaneye yatışa mı yoksa diğer faktörlere mi bağlı olduğunu belirleyemedi.
Sağlık uzmanları, MIS-C’yi aşağıdakiler gibi destekleyici bakımla tedavi eder:
- Intravenöz sıvılar (Serum)
- İltihabı azaltmak için ilaçlar
- Kalp fonksiyonunu ve nefes almayı iyileştirmek için tedaviler
Kalbi ilgilendiren iltihaplanma belki de en ciddi özelliktir ve birçok çocuk kardiyojenik şok olarak bilinen ciddi kalp fonksiyonu bozukluğu ile tıbbi yardıma geliyor.
Peki MIS-A Sendromunun özellikleri neler?
Erişkinlerde çoklu sistemik inflamatuar sendromu (MIS-A), COVID-19 semptomlarının başlamasından yaklaşık 4 hafta sonra başlayan ve muhtemelen aşırı büyük bir bağışıklık tepkisinden kaynaklanan nadir fakat şiddetli bir hiperinflamatuar durumdur.
JAMA’da yayınlanan bir araştırmada MIS-A’nın klinik özellikleri olarak şunlar tespit edilmiş:
- MIS-A’nın tipik olarak COVID-19 semptomlarının başlamasından yaklaşık 4 hafta sonra ortaya çıkıyor
- En sık etkilenen organ sistemleri hematolojik (%92), kardiyovasküler (%87), gastrointestinal (%83) ve solunum sistemi (%74)
- Araştırmaya katılan hasaların %30’unda miyokardit (kalp kası iltihabı) vardı
- Hastaların ortalama hastanede kalış süresi 8 gündü ve hastaların %57’si yoğun bakıma ihtiyaç duydu, %47’si solunum desteği aldı ve %7’si öldü.
- Yaygın semptomlar ateş (%96), düşük tansiyon (%60), kalp fonksiyon bozukluğu (%54), nefes darlığı (%52) ve ishal (%52) idi.
- Ortalama hasta yaşı 21’di ve hastaların %70’i erkek
- %58’inin altta yatan bir hastalığı yoktu.
