Alkolik olmayan yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) ve E vitamini arasındaki ilişki kapsamlı bir şekilde incelenmiştir ve araştırmalar E vitamini takviyesinin NAFLD hastaları üzerinde faydalı etkileri olabileceğini göstermektedir. İşte temel bulguların bir özeti:

E Vitamininin NAFLD’deki Rolü: Antioksidan özellikleriyle bilinen E vitamininin, hastalığın patogenezinde kritik bir faktör olan NAFLD’deki oksidatif stresi azalttığı gösterilmiştir. Oksidatif stres ürünlerini temizleyerek, E vitamini takviyesi NAFLD’li yetişkin hastalarda biyokimyasal ve histolojik parametreleri iyileştirir (Vadarlis ve ark., 2020).

Klinik Kılavuz Desteği: Amerikan Karaciğer Hastalıkları Çalışmaları Derneği (AASLD) ve Avrupa Karaciğer Çalışmaları Derneği’nin (EASLD) son kılavuzları, oksidatif stresi azaltma ve hastalık patogenezini engelleme potansiyelini vurgulayarak diyabeti olmayan alkolsüz steatohepatit (NASH) hastalarında E vitamini kullanımını önermektedir (Handayani & Prijanti, 2023).

Meta-Analizlerden Elde Edilen Kanıtlar: Çok sayıda meta-analiz, E vitamini takviyesinin NASH hastalarında karaciğer histolojisini önemli ölçüde iyileştirdiğini, steatozu, hepatosit balonlaşmasını, lobüler inflamasyonu ve fibrozu olumlu yönde etkilediğini bulmuştur. Bu gelişmeler, E vitamininin NAFLD’yi yönetmedeki ve potansiyel olarak daha ciddi karaciğer hastalıklarına ilerlemesini önlemedeki etkinliğini göstermektedir (Xu ve ark., 2015).

Antioksidasyonun Ötesindeki Mekanizmalar: E vitamininin antioksidatif özellikleri iyi bilinmekle birlikte, araştırmalar aynı zamanda glikoz ve lipid metabolizması bozukluklarını ayarlamadaki rollerine de işaret ederek NAFLD tedavisine çok yönlü bir yaklaşım sunmaktadır. Bununla birlikte, hasta seçimi, dozaj ve tedavi süresi dahil olmak üzere klinik uygulama için en uygun koşullar daha fazla tartışma ve açıklama gerektirmektedir (Shu ve ark., 2014).

Sonuç olarak, E vitamini takviyesi, özellikle antioksidatif ve anti-enflamatuar özellikleri ve karaciğer histolojisini iyileştirme potansiyeli nedeniyle NAFLD’nin yönetiminde umut vaat etmektedir. Bununla birlikte, farklı hasta popülasyonlarındaki etkinliğini, optimum dozajları ve uzun vadeli güvenliğini tam olarak anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.

Konuyla lgili yeni bir araştırma yayımlandı.

Bu yeni çalışma, non-alkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) ile Vitamin E alımı arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Araştırma, diyet yoluyla alınan Vitamin E, takviye olarak kullanılan Vitamin E ve toplam Vitamin E alımının NAFLD’nin önlenmesindeki etkilerini değerlendirmiştir.

Ulusal Sağlık ve Beslenme Anketi (2017-2020) verileri kullanılarak yapılan kesitsel bir çalışmada, katılımcıların diyet ve takviye yoluyla Vitamin E alımları, iki 24 saatlik diyet recall röportajlarının ortalaması alınarak hesaplanmıştır. Karaciğer yağlanmasının derecesi, karaciğer ultrason elastografi ile ölçülmüş ve kontrol edilen zayıflatılmış parametre (CAP) skorları olarak sunulmuştur. NAFLD tanısı için CAP eşik değerleri 288 dB/m ve 263 dB/m olarak belirlenmiştir. R istatistik yazılımı ve anket ağırlıklı istatistik modelleri kullanılarak, Vitamin E alımı ile karaciğer yağlanması ve NAFLD arasındaki ilişki incelenmiştir.

Çalışma, 6122 katılımcıyı NAFLD analizi için içermiştir. Yaş, cinsiyet, ırk, yoksulluk düzeyi endeksi, alkol tüketimi, sigara içme durumu, yoğun rekreasyonel aktivite, vücut kitle indeksi, karın çevresi, hiperlipidemi, hipertansiyon, diyabet ve takviye Vitamin E kullanımı için ayarlamalar yapıldıktan sonra, diyet yoluyla alınan Vitamin E’nin NAFLD ile ters orantılı olduğu bulunmuştur. Diyet yoluyla alınan Vitamin E için odds oranları (OR) ve %95 güven aralıkları (CI), sürekli alım ve en yüksek kuartil için sırasıyla 0.9592 (0.9340-0.9851, P=0.0039) ve 0.5983 (0.4136-0.8654, P=0.0091) olarak bulunmuştur. Takviye olarak alınan Vitamin E’nin NAFLD ile anlamlı bir şekilde ters ilişkili olduğu görülmüştür (tam ayarlanmış model: OR=0.6565, %95 CI 0.4569-0.9432, P=0.0249). Toplam Vitamin E alımı için NAFLD üzerinde marjinal bir iyileşme tespit edilmiştir.

Tartışma kısmında, takviye Vitamin E alımının NAFLD’nin şiddetli formu olan non-alkolik steatohepatitis (NASH) tedavisinde iyileşme gösterdiği, ancak diyet yoluyla alınan Vitamin E’nin NAFLD üzerindeki etkilerine odaklanan çok az kesitsel çalışma olduğu belirtilmiştir. Araştırma, diyet ve takviye Vitamin E alımı ile NAFLD sonuçları arasındaki ilişkiyi analiz etmiş ve Vitamin E alımının, özellikle hiperlipidemi olmayan bireyler arasında NAFLD’nin önlenmesinde avantajlı olduğunu göstermiştir.

Sonuç olarak, diyet ve takviye yoluyla alınan Vitamin E’nin, toplam Vitamin E alımı dahil, NAFLD ile koruyucu bir ilişkisi olduğu bulunmuştur. Diyet yoluyla Vitamin E alımını artırmak, özellikle hiperlipidemisi olmayan bireyler arasında, NAFLD’nin önlenmesinde avantajlıdır. Bu bulgular, NAFLD riskini azaltmak isteyen bireyler için diyetlerinde Vitamin E miktarını artırmanın potansiyel faydalarını vurgulamaktadır.

Diyetle C vitamini alımı ile NAYKH arasındaki ilişki araştırılmıştır, ancak kapsamlı değildir ve çelişkili sonuçlar vermiştir.

KAYNAKLAR:

https://www.nature.com/articles/s41598-024-52482-w